B688 và D718 – Cặp đôi hoàn hảo trong mạch đẩy kéo?

Thứ Ba, 17/06/2025 Nguyễn Thị Tuyết Như (Xinh)

Nội dung bài viết

B688 và D718 – Cặp đôi hoàn hảo trong mạch đẩy kéo?

⚙️ Giới thiệu về mạch đẩy kéo (Push-Pull)

Trong thế giới ampli công suất, mạch push-pull (đẩy kéo) là một thiết kế cực kỳ phổ biến – và hiệu quả. Đây là cấu trúc sử dụng hai transistor hoạt động đối xứng: một đẩy tín hiệu lên, một kéo tín hiệu xuống, từ đó khuếch đại sóng âm hai chiều một cách đầy đủ và ít méo nhất.

📊 Cơ chế hoạt động:

Mạch chia tín hiệu âm thanh thành hai nửa:
- Pha dương: do transistor NPN (như D718) khuếch đại.
- Pha âm: do transistor PNP (như B688) khuếch đại.
Khi tín hiệu đi lên, D718 dẫn – B688 ngưng.
Khi tín hiệu đi xuống, B688 dẫn – D718 ngưng.
→ Luôn có một bên làm việc, bên kia nghỉ – tiết kiệm năng lượng và giảm nhiệt.

✅ Ưu điểm của mạch push-pull:

Khuếch đại đầy đủ cả biên độ tín hiệu âm thanh.
Giảm méo chéo (crossover distortion) nếu bias đúng.
Hiệu suất cao hơn mạch đơn cực (single-ended).
Phù hợp với ampli công suất vừa và lớn

Và chính nhờ thiết kế bổ sung cho nhau này mà cặp transistor D718 – B688 trở thành một lựa chọn “chuẩn không cần chỉnh” cho mọi mạch ampli class AB.

🔬 Tìm hiểu chi tiết về B688 và D718

B688 và D718 không chỉ là một cặp transistor thông thường – chúng được thiết kế để bổ sung lẫn nhau, phù hợp với nguyên lý đẩy kéo (push-pull) trong ampli class AB. Cùng điểm qua thông số và đặc điểm nổi bật của từng loại:

✅ Thông số kỹ thuật cơ bản:

Thông số	D718 (NPN)	B688 (PNP)
Cấu trúc	NPN	PNP
Vce tối đa	120V	120V
Ic tối đa	8A	8A
Công suất tiêu tán	80W	80W
hFE (Gain)	50 – 100	50 – 100
Vỏ ngoài	TO-3P	TO-3P

📌 Điểm nổi bật khi kết hợp:

Cùng kiểu chân và hình dáng → dễ lắp vào board mạch đôi song song.
Thông số tương đương → dễ cân dòng, dễ thiết kế bias.
Nguồn cung ổn định, giá rẻ, phổ biến trong các mạch ampli phổ thông.

🧠 Lưu ý khi sử dụng:

Dù giống nhau về hình thức và thông số, luôn nhớ D718 là NPN, B688 là PNP.
Cần kiểm tra chân linh kiện thật kỹ trước khi lắp (vì vị trí chân có thể bị nhầm nếu thay bằng hàng OEM).

Sự đồng bộ về kỹ thuật giúp B688 và D718 trở thành một “cặp đôi hoàn hảo” cho mọi thiết kế ampli đẩy kéo công suất vừa và nhỏ.

🤝 Vì sao B688 – D718 là cặp transistor lý tưởng cho mạch đẩy kéo?

Trong thiết kế ampli class AB, việc chọn đúng cặp transistor NPN – PNP là yếu tố sống còn để đảm bảo hiệu suất, âm thanh sạch và độ bền linh kiện. B688 và D718 được xem là cặp đôi “chuẩn sách giáo khoa” nhờ sự tương thích tuyệt vời về kỹ thuật lẫn thực tế sử dụng.

✅ Những lý do khiến B688 – D718 kết hợp ăn ý:

1. Thông số kỹ thuật đồng bộ

Cùng điện áp hoạt động (Vce 120V), cùng dòng tải (8A), cùng công suất (80W).
hFE tương đương → dễ cân dòng khi hoạt động luân phiên.

2. Kiểu chân giống nhau (TO-3P)

Lắp đặt đối xứng trên board dễ dàng, tiết kiệm không gian.
Dễ thay thế và sửa chữa đồng thời.

3. Cân bằng pha âm – pha dương

D718 xử lý pha dương, B688 xử lý pha âm → tín hiệu âm thanh được khuếch đại trọn vẹn.

4. Phổ biến, giá rẻ, dễ thay thế

Dễ mua trên thị trường với chi phí chỉ từ 10.000 – 20.000 VNĐ/con.
Có thể dùng hàng tháo máy chất lượng tốt nếu được test kỹ.

“Khi một bên đẩy, một bên kéo – âm thanh được truyền đi trọn vẹn. B688 và D718 chính là bộ đôi đảm bảo sự hoàn hảo ấy.”

⚙️ Hướng dẫn phối ghép B688 – D718 hiệu quả

Ghép B688 với D718 không chỉ đơn thuần là cắm đúng chân – mà cần có sự tinh chỉnh hợp lý để đảm bảo cặp transistor hoạt động cân bằng, ổn định và lâu dài.

✅ Các yếu tố quan trọng khi phối ghép:

1. Chọn cặp transistor có hFE tương đương

Dùng đồng hồ đo hFE để đo từng con trước khi lắp.
Chọn B688 và D718 có sai số hFE không quá ±10 đơn vị.
Nếu dùng nhiều cặp song song → càng cần khớp hFE để tránh lệch dòng.

2. Sử dụng điện trở emitter để cân dòng

Gắn điện trở 0.22Ω – 0.33Ω / 5W ở chân emitter của mỗi transistor.
Giúp chia tải đều, tránh hiện tượng một con “gánh hết” → nhanh cháy.
Đây là chiêu bắt buộc khi dùng >1 cặp B688 – D718.

3. Điều chỉnh bias đúng giá trị

Sử dụng điện trở và diode/bóng bán dẫn để phân áp bias chuẩn (~1.2V giữa B688 và D718).
Nếu bias sai → gây méo tiếng hoặc nóng nhanh, hao dòng.
Một số mạch cao cấp dùng transistor dò nhiệt để tự động điều chỉnh bias theo nhiệt độ.

4. Tản nhiệt đồng đều

Dán chung lên nhôm lớn hoặc chia đôi khối tản nhưng có quạt gió đều 2 phía.
B688 nóng tương đương D718 – đừng chủ quan chỉ kiểm tra một bên

🧠 Sự phối ghép tốt giúp ampli không chỉ “kêu hay” mà còn “sống dai” – đó là bí quyết của dân chuyên.

🛠️ Sơ đồ mạch mẫu sử dụng B688 – D718

Để bạn dễ hình dung cách phối hợp cặp transistor này trong thực tế, dưới đây là một sơ đồ mạch ampli class AB cơ bản sử dụng B688 và D718 – đơn giản, hiệu quả và dễ xây dựng cả trên breadboard lẫn PCB.

⚙️ Cấu hình mạch:

Cặp công suất: D718 (NPN) – B688 (PNP)
Driver: C1815 (NPN) – A1015 (PNP)
Preamp (tùy chọn): 4558, NE5532 hoặc bỏ nếu tín hiệu đã đủ mạnh
Nguồn cấp: ±25V đến ±35V
Tụ lọc: ≥4700µF mỗi rail
Tải loa: 4 – 8Ω
Điện trở emitter: 0.22Ω – 5W

🖼️ Mô tả mạch cơ bản:

graphql

Sao chépChỉnh sửa

Input → Preamp → Driver (C1815/A1015) → D718 / B688 → LOA

| |

Bias 1.2V Mass chung

✅ Ưu điểm mạch:

Dễ lắp, dễ sửa, hoạt động ổn định trong dải công suất 30W – 100W.
Có thể nâng cấp bằng mạch bảo vệ loa, lọc sub hoặc volume master.

🧠 Gợi ý:

Có thể in mạch thủ công hoặc dựng trên veroboard.
Nếu cần build số lượng lớn, bạn nên thiết kế PCB để dễ kiểm soát bias và bố trí tản nhiệt hợp lý.

Đây là sơ đồ “chuẩn dân DIY” – gần như ai chơi ampli cũng từng lắp ít nhất một lần.

🧠 Kinh nghiệm thực tế và mẹo sử dụng B688 – D718

Dù B688 – D718 là cặp transistor "quốc dân" cho ampli đẩy kéo, nhưng nếu không nắm vững kỹ thuật thực tế, bạn vẫn có thể gặp lỗi cháy nhanh, méo tiếng hoặc hoạt động thiếu ổn định. Dưới đây là những kinh nghiệm "xương máu" từ các thợ sửa và dân DIY lâu năm.

✅ Mẹo 1: Luôn test từng con trước khi lắp

Đo hFE bằng đồng hồ số để chọn cặp khớp nhất.
Đo diode test B–C, B–E → nếu điện áp lệch quá 0.2V → không nên dùng.

✅ Mẹo 2: Dán transistor cùng hư ớng trên nhôm tản

Tránh đảo chiều → khó bố trí dây, khó gắn quạt.
Nên dùng mica cách nhiệt + keo tản nhiệt đầy đủ.

✅ Mẹo 3: Không bao giờ bỏ điệ n trở emitter

Dù là mạch nhỏ, vẫn cần RE 0.22–0.33Ω / 5W để tránh lệch dòng.
Nếu không có RE, ampli sẽ “nóng lên” theo đúng nghĩa đen.

✅ Mẹo 4: Chọn nguồn điện ổn định

Tránh dùng biến áp cũ kém ổn định → áp lệch sẽ “giết” transistor.
Nguồn xung cần lọc kỹ để tránh xung cao tần hại D718/B688.

✅ Mẹo 5: Thử trước với tải giả

Dùng bóng đèn 12V, điện trở 10Ω để kiểm tra mạch trước khi gắn loa.
Giúp bạn phát hiện rò điện, bias sai hoặc transistor hỏng mà không “hy sinh” loa.

Một con transistor hỏng có thể đốt cháy cả ampli – nhưng một lần kiểm tra kỹ sẽ cứu bạn khỏi điều đó.

📚 Tài liệu và video tham khảo về mạch đẩy kéo dùng B688 – D718

Để bạn có thể tự tin bắt tay vào thiết kế hoặc sửa chữa mạch ampli sử dụng B688 – D718, dưới đây là danh sách tài liệu và video hữu ích, đã được cộng đồng kỹ thuật kiểm chứng và đánh giá cao.

✅ Tài liệu nên đọc:

Datasheet chính thức của B688 & D718 (PDF):
– Thông số kỹ thuật, sơ đồ chân, đặc tính chuyển mạch.
Sơ đồ mạch ampli class AB cơ bản (PDF):
– Cấu trúc push-pull, bias chuẩn, bảo vệ loa.
Tài liệu hướng dẫn test transistor công suất (TI/ON Semi):
– Cách kiểm tra hFE, rò dòng, tổn thất nhiệt.

🎥 Video hướng dẫn thự c hành:

Chủ đề	Link/video
Lắp mạch class AB dùng B688 & D718 từ A–Z	YouTube: "DIY Audio Việt"
Test hFE & bias cặp D718/B688 trước khi lắp	YouTube: "Linh kiện Thành Công"
So sánh B688/D718 thật – giả bằng thực nghiệm	YouTube: "Thợ Sửa Ampli Chuyên Nghiệp"