Tổng hợp bảng tra mã linh kiện thông dụng – dễ hiểu cho người mới
📘 Tổng hợp bảng tra mã linh kiện thông dụng – dễ hiểu cho người mới
🔎 Mở đầu: Tra mã linh kiện – kỹ năng “sống còn” của dân điện tử
Bạn có bao giờ cầm một con linh kiện trên tay, nhìn mã số mà thấy... mù tịt?
Bạn không đơn độc đâu! Rất nhiều sinh viên, thợ kỹ thuật, kể cả người làm nghề lâu năm cũng từng “tắc tị” khi gặp các mã lạ hoắc như IRLZ44N, BZX55C, C945, hay MAC97A6.
Vấn đề là: nếu không tra mã chính xác, bạn không thể biết chức năng, điện áp, dòng điện, sơ đồ chân… và có nguy cơ:
-
Lắp sai → cháy linh kiện.
-
Chọn sai → mạch không hoạt động.
-
Thay nhầm → hỏng toàn bộ bo mạch.
💡 Bài viết này sẽ giúp bạn:
-
Tra mã nhanh, hiểu đúng chức năng linh kiện.
-
Biết cách đọc mã linh kiện thông dụng cho Diode, Transistor, MOSFET, IGBT, SCR, Triac, Zener...
-
Tải về bảng PDF mã linh kiện để tra cứu mọi lúc, mọi nơi.
📚 1. Mã linh kiện là gì? Tại sao quan trọng?
Mỗi linh kiện bán dẫn đều có một mã số riêng, in trực tiếp trên thân (hoặc dán trên bao bì – nếu là linh kiện dán SMD).
Mã số giúp bạn xác định:
-
Loại linh kiện (VD: diode, transistor, MOSFET...).
-
Thông số kỹ thuật (áp, dòng, công suất…).
-
Cấu trúc và cách đấu chân.
-
Hãng sản xuất và nguồn gốc.
👉 Không có mã số = không thể tra datasheet = rất dễ làm sai!
🧾 2. Mã linh kiện diode thường & Zener
Loại Diode |
Mã phổ biến |
Chức năng chính |
Diode thường |
1N4001 – 1N4007 |
Chỉnh lưu, dòng thấp đến cao |
Diode tín hiệu |
1N4148 |
Tín hiệu nhanh, tần số cao |
Zener diode |
1N4728 – 1N4764 |
Ổn áp (3.3V – 75V) |
Zener nhỏ – SMD |
BZX55, BZX79, ZDxx |
Dạng nhỏ, ổn áp mini |
💡 Mẹo nhớ: Zener thường có chữ “Z” trong mã: BZX, ZD, ZPD...
⚡ 3. Mã Transistor thông dụng
Loại |
Mã số phổ biến |
Loại |
Công suất |
Chân TO-92 |
NPN nhỏ |
C1815, C945, 2N2222 |
Tín hiệu |
Thấp |
B – C – E hoặc E – C – B |
PNP nhỏ |
A1015, A733, 2N2907 |
Tín hiệu |
Thấp |
Tùy loại |
NPN công suất |
D882, 2SC5200 |
Tăng áp |
Trung – cao |
TO-220 hoặc TO-3 |
PNP công suất |
B772, 2SA1943 |
Tăng dòng |
Trung – cao |
TO-220 hoặc TO-3 |
💡 C1815 và A1015 là cặp Transistor NPN – PNP kinh điển của mọi dân DIY!
⚙️ 4. Mã MOSFET & IGBT phổ biến
Loại |
Mã số |
Loại cổng |
Ứng dụng |
MOSFET N-Ch |
IRF540, IRLZ44N, STP55NF06 |
Logic hoặc công suất |
Mạch xung, nguồn xung, DC motor |
MOSFET P-Ch |
IRF9540, IRF4905 |
Cổng P |
Điều khiển đảo chiều |
IGBT công suất |
IRG4PC50W, GT30J124 |
Điều khiển điện áp |
Biến tần, máy hàn, UPS |
💡 Mẹo:
-
IRF = MOSFET.
-
IRG = IGBT.
🔌 5. Mã SCR – Triac – Thysistor
Linh kiện |
Mã thường gặp |
Ứng dụng |
SCR |
MCR100, BT151, 2N6504 |
Điều khiển dòng một chiều, chỉnh lưu |
Triac |
BTA08, MAC97A6, TIC206 |
Điều chỉnh dimmer, bếp điện, quạt |
Thysistor |
(cùng họ với SCR) |
Nguồn AC, điều khiển dòng lớn |
💡 Triac thường có chữ BTA, SCR thường là MCR, BT1xx.
🧠 6. Cách tra mã chính xác – nhanh & hiệu quả
✅ Bước 1: Đọc mã in trên linh kiện
-
Dùng kính lúp nếu khó nhìn.
-
Dùng app scan hình để zoom nét chữ.
✅ Bước 2: Gõ Google theo cú pháp:
Lỗi giao diện: file 'snippets/shortcode-Mã.bwt' không được tìm thấy + datasheet
✅ Bước 3: Mở trang đáng tin cậy:
✅ Bước 4: Tải datasheet về, tìm:
-
Pinout – sơ đồ chân.
-
Điện áp, dòng tối đa.
-
Ứng dụng đề xuất.
📥 7. Tải bảng mã PDF – dùng offline cực tiện
Mình đã tổng hợp sẵn một bảng mã PDF gồm:
-
Hơn 100 mã linh kiện phổ biến.
-
Có phân loại theo: Diode, Transistor, MOSFET, IGBT, SCR, Triac, Zener.
-
Định dạng dễ in – dễ đọc – tiện tra.
📎 Tải miễn phí tại đây: Lỗi giao diện: file 'snippets/shortcode-Link.bwt' không được tìm thấy
❌ 8. Sai lầm phổ biến khi tra mã – và cách khắc phục
-
Tra sai mã vì nhìn nhầm số/mờ chữ.
✅ Dùng điện thoại chụp – zoom rõ rồi tra.
-
Tin vào “mã giống” là dùng được.
✅ Mã giống chưa chắc thông số giống – cần tra datasheet.
-
Nhầm giữa MOSFET và IGBT do mã gần giống.
✅ Tra kỹ thông số Rds(on) (MOSFET) hay Vces (IGBT).
🏁 9. Kết luận: Học tra mã = bước đầu trở thành kỹ thuật viên thực thụ
Không cần nhớ hết, nhưng bạn nhất định phải biết cách tra mã linh kiện. Đó là kỹ năng:
-
Giúp bạn làm việc hiệu quả.
-
Tránh lắp nhầm, gây cháy nổ.
-
Tự tin sửa chữa, thiết kế mạch.
👉 Lưu bảng mã. Tập tra mã mỗi ngày. Làm quen dần – kỹ năng sẽ “thấm vào máu”!
📘 Bài tiếp theo:
🔎 “Làm chủ mọi ký hiệu linh kiện chỉ với 7 bước đơn giản!”
Trong bài sắp tới, bạn sẽ học:
-
Cách nhìn ký hiệu là biết chức năng linh kiện ngay.
-
Phân biệt các ký hiệu theo chuẩn quốc tế – Nhật – Trung – châu Âu.
-
Tạo phản xạ chuyên nghiệp như dân thiết kế mạch lâu năm.