Diode thường, diode cầu và diode xung khác nhau thế nào?

Thứ Tư, 14/05/2025 Huỳnh Chí Diễn

Nội dung bài viết

🔍 Diode thường, diode cầu và diode xung khác nhau thế nào?

Mở bài: Nhầm lẫn nhỏ, hậu quả lớn

Trong quá trình sửa chữa hoặc thiết kế mạch điện tử, việc nhầm lẫn giữa diode thường, diode cầu và diode xung có thể dẫn đến những hậu quả nghiêm trọng như mạch không hoạt động, linh kiện quá nhiệt hoặc thậm chí cháy nổ.

Vậy, làm thế nào để phân biệt và sử dụng đúng loại diode cho từng ứng dụng? Bài viết này sẽ giúp bạn hiểu rõ:

Cấu tạo và nguyên lý hoạt động của từng loại diode
Ứng dụng thực tế và cách chọn diode phù hợp
Mẹo kiểm tra và tránh nhầm lẫn khi sử dụng diode

1. Diode thường (Diode chỉnh lưu)

Cấu tạo và nguyên lý hoạt động

Diode thường, hay còn gọi là diode chỉnh lưu, là loại diode cơ bản nhất, cho phép dòng điện chỉ đi qua theo một chiều từ Anode (A) đến Cathode (K).

Đặc điểm

Điện áp ngược cực đại (VRRM): Thường từ 50V đến 1000V
Dòng điện tối đa (IF): Từ 1A đến 3A
Thời gian phục hồi: Tương đối chậm, không thích hợp cho mạch tần số caoRobocon

Ứng dụng

Chỉnh lưu dòng AC thành DC trong mạch nguồn
Bảo vệ mạch khỏi dòng điện ngược
Tách sóng trong mạch radioĐiện tử sáng tạo VN

Ví dụ phổ biến

1N4001 – 1N4007: Dòng tối đa 1A, điện áp ngược từ 50V đến 1000V
1N5400 – 1N5408: Dòng tối đa 3A, điện áp ngược từ 50V đến 1000V

2. Diode cầu (Bridge Diode)

Cấu tạo và nguyên lý hoạt động

Diode cầu là một khối tích hợp gồm 4 diode thường được nối với nhau theo cấu hình cầu, cho phép chuyển đổi dòng AC thành DC một cách hiệu quả hơn so với diode đơn lẻ.

Đặc điểm

Điện áp ngược cực đại (VRRM): Thường từ 50V đến 1000V
Dòng điện tối đa (IF): Từ 1A đến 35A hoặc hơn
Hiệu suất chỉnh lưu: Cao hơn so với sử dụng diode đơn lẻRobocon Robocon

Ứng dụng

Chỉnh lưu toàn sóng trong mạch nguồn AC to DC
Cung cấp nguồn DC cho các thiết bị điện tử
Ứng dụng trong các thiết bị gia dụng như bếp từ, lò vi sóngHọc viện Phong thủy Việt Nam Bách Khoa Điện Tử

Ví dụ phổ biến

KBU1010: Dòng tối đa 10A, điện áp ngược 1000V
GBU2510: Dòng tối đa 25A, điện áp ngược 1000VRobocon+1Linh Kiện Điện Tử+1 Điện Tử DAT

3. Diode xung (Fast Recovery Diode)

Cấu tạo và nguyên lý hoạt động

Diode xung được thiết kế để phục hồi nhanh sau khi chuyển từ trạng thái dẫn sang không dẫn, thích hợp cho các mạch hoạt động ở tần số cao.Điện tử sáng tạo VN

Đặc điểm

Thời gian phục hồi: Rất nhanh, thường dưới 500ns
Điện áp ngược cực đại (VRRM): Thường từ 50V đến 1000V
Dòng điện tối đa (IF): Từ 1A đến 8A hoặc hơn

Ứng dụng

Chỉnh lưu trong mạch nguồn xung (SMPS)
Bảo vệ mạch khỏi điện áp ngược trong các mạch tần số cao
Ứng dụng trong các thiết bị điện tử công suất lớn

Ví dụ phổ biến

FR107: Dòng tối đa 1A, điện áp ngược 1000V
HER608: Dòng tối đa 6A, điện áp ngược 1000V
MUR460: Dòng tối đa 4A, điện áp ngược 600VRobocon Linh Kiện+1linhkienhd.vn+1

4. So sánh nhanh 3 loại diode

Loại Diode	Điện áp ngược cực đại (VRRM)	Dòng điện tối đa (IF)	Thời gian phục hồi	Ứng dụng chính
Diode thường	50V – 1000V	1A – 3A	Chậm	Chỉnh lưu, bảo vệ mạch
Diode cầu	50V – 1000V	1A – 35A+	Chậm	Chỉnh lưu toàn sóng trong mạch nguồn AC
Diode xung	50V – 1000V	1A – 8A+	Nhanh	Mạch nguồn xung, mạch tần số cao

5. Khi nào dùng loại diode nào?

Để tránh nhầm lẫn và chọn sai diode, bạn có thể dựa vào nguyên tắc sau:

✅ Dùng diode thường khi:

Cần chỉnh lưu dòng AC đơn giản
Không yêu cầu tần số quá cao (50Hz – 1kHz)
Dòng tải từ nhỏ đến trung bình (1A – 3A)

🛠 Ví dụ:

Mạch nguồn đơn giản 5V, 12V dùng 1N4007
Chống ngược cực nguồn pin cho mạch Arduino

✅ Dùng diode cầu khi:

Cần chỉnh lưu toàn sóng từ nguồn AC 220V hoặc AC từ biến áp
Muốn gọn gàng, tiết kiệm linh kiện
Dòng tải lớn hơn 1A

🛠 Ví dụ:

Nguồn adapter AC-DC 12V, 24V
Nguồn cấp cho amplifier, mạch công suất

✅ Dùng diode xung khi:

Mạch hoạt động ở tần số cao (>20kHz)
Cần phục hồi nhanh, tránh trễ tín hiệu
Dòng tải cao và biến thiên liên tục

🛠 Ví dụ:

Mạch nguồn xung (SMPS)
Mạch bếp từ, máy hàn, driver mô-tơ DC xung PWM

6. Mẹo kiểm tra nhanh – tránh nhầm diode

🔧 Bằng mắt:

Diode thường (1N4007): thân đen, vạch bạc rõ
Diode xung (FR107, HER608...): thường in rõ “FR”, “HER”, thân dài, mảnh hơn
Diode cầu: hình vuông hoặc chữ nhật, có ký hiệu ~ ~ + –

🔧 Bằng đồng hồ số (thang diode):

Que đỏ vào Anode, que đen vào Cathode → thấy áp rơi từ 0.5–0.7V (nếu dẫn)
Đổi chiều không dẫn → diode còn tốt
Đo với diode xung: điện áp rơi thấp hơn (~0.3–0.5V), dẫn nhanh
Diode cầu: đo từng cặp chân tương ứng để kiểm tra từng nhánh

7. Những lỗi thường gặp khi chọn sai diode

❌ Dùng diode thường thay cho xung trong mạch SMPS → nhiệt tăng, nổ tụ

❌ Dùng diode cầu ngược cực (gắn sai chân ~, +, –) → mất nguồn, cháy IC

❌ Thay diode schottky bằng diode thường → sụt áp cao, không đủ dòng cho tải

❌ Dùng diode không đủ dòng/áp → hỏng sớm, chập nguồn

📌 Hậu quả không chỉ là cháy diode – mà có thể lan sang tụ lọc, IC điều khiển, thậm chí nổ bo mạch

8. Tổng kết – Nhìn nhỏ, dùng đúng là “cứu cả mạch”

Diode là một linh kiện tưởng chừng đơn giản, nhưng lại đóng vai trò sống còn trong mạch điện tử. Việc phân biệt diode thường, diode cầu và diode xung sẽ giúp bạn: