Cách đọc mã diode SMD – Nhỏ mà có võ, sai là “đi cả bo”

Thứ Sáu, 16/05/2025 Huỳnh Chí Diễn

Nội dung bài viết

🔎 Cách đọc mã diode SMD – Nhỏ mà có võ, sai là “đi cả bo”

Mở bài: Diode SMD – Linh kiện nhỏ, ý nghĩa lớn

Trong thế giới điện tử hiện đại, diode SMD (Surface Mount Device) là một linh kiện không thể thiếu, đặc biệt trong các thiết bị điện tử nhỏ gọn như điện thoại, laptop, và các thiết bị IoT. Tuy nhiên, với kích thước nhỏ bé và mã số được in trực tiếp trên thân, việc nhận dạng và đọc đúng mã diode SMD trở nên thách thức đối với nhiều kỹ thuật viên và người mới bắt đầu.

1. Diode SMD là gì?

Diode SMD là loại diode được thiết kế để hàn trực tiếp lên bề mặt của bảng mạch in (PCB) mà không cần lỗ xuyên qua như các linh kiện truyền thống. Với ưu điểm về kích thước nhỏ gọn và khả năng tự động hóa trong sản xuất, diode SMD được sử dụng rộng rãi trong các thiết bị điện tử hiện đại.

2. Tại sao cần đọc đúng mã diode SMD?

Việc đọc đúng mã diode SMD là cực kỳ quan trọng vì:

Đảm bảo đúng chức năng: Mỗi loại diode có đặc tính điện khác nhau. Gắn sai loại có thể dẫn đến mạch không hoạt động hoặc hoạt động không đúng.
Tránh hỏng hóc: Sử dụng sai diode có thể gây ra hiện tượng quá nhiệt, cháy nổ hoặc hỏng các linh kiện khác trong mạch.
Tiết kiệm thời gian và chi phí sửa chữa: Việc xác định đúng linh kiện ngay từ đầu giúp giảm thiểu thời gian và chi phí cho việc sửa chữa hoặc thay thế.

3. Các loại mã diode SMD phổ biến

3.1. Mã 2 hoặc 3 ký tự

Đây là loại mã phổ biến nhất trên diode SMD, thường bao gồm 2 hoặc 3 ký tự chữ và/hoặc số. Ví dụ: "A7", "1N", "M7".

"M7": Thường là mã cho diode chỉnh lưu 1N4007.
"A7": Có thể là mã cho diode Schottky hoặc diode xung, tùy thuộc vào nhà sản xuất.

Để xác định chính xác, cần tra cứu mã này trong datasheet của nhà sản xuất hoặc sử dụng các công cụ tra cứu trực tuyến.

3.2. Mã theo chuẩn JEDEC

Một số diode SMD sử dụng mã theo chuẩn JEDEC, bắt đầu bằng "1N" hoặc "2N". Ví dụ: "1N4148", "1N5819".

"1N4148": Diode chuyển mạch nhanh.
"1N5819": Diode Schottky.

Tuy nhiên, trên thực tế, các mã này thường được rút gọn trên thân diode SMD, do đó cần tra cứu để xác định chính xác.

4. Cách đọc và tra cứu mã diode SMD

4.1. Sử dụng kính lúp hoặc kính hiển vi

Do kích thước nhỏ và mã in mờ, việc sử dụng kính lúp hoặc kính hiển vi là cần thiết để đọc chính xác mã trên diode SMD.

4.2. Tra cứu mã trong datasheet hoặc công cụ trực tuyến

Sau khi đọc được mã, bạn có thể tra cứu trong datasheet của nhà sản xuất hoặc sử dụng các công cụ tra cứu trực tuyến để xác định loại diode, đặc tính điện và cách sử dụng phù hợp.

5. Nhận dạng cực Anode và Cathode trên diode SMD

Trên diode SMD, cực Cathode thường được đánh dấu bằng một vạch hoặc chấm trắng. Tuy nhiên, cách đánh dấu có thể khác nhau tùy vào nhà sản xuất.

Vạch trắng hoặc chấm trắng: Chỉ cực Cathode.
Không có dấu hiệu: Cần tra cứu datasheet hoặc sử dụng đồng hồ đo để xác định.

6. Cảnh báo: Những sai lầm phổ biến khi đọc mã diode SMD

Nhầm lẫn giữa các mã tương tự: Ví dụ, "M7" và "A7" có thể dễ bị nhầm lẫn, dẫn đến chọn sai loại diode.
Không xác định đúng cực Anode và Cathode: Gắn ngược cực có thể làm hỏng mạch.
Không tra cứu mã: Dựa vào kinh nghiệm hoặc phỏng đoán mà không tra cứu có thể dẫn đến sai lầm nghiêm trọng.

7. Mẹo kiểm tra diode SMD bằng đồng hồ vạn năng

Để kiểm tra diode SMD, bạn có thể sử dụng đồng hồ vạn năng ở chế độ đo diode:Mạch điện tử

Bước 1: Đặt que đỏ vào cực Anode, que đen vào cực Cathode.
Bước 2: Nếu diode tốt, đồng hồ sẽ hiển thị điện áp rơi (thường khoảng 0.6V đến 0.7V).
Bước 3: Đảo ngược que đo, Nếu diode tốt, đồng hồ sẽ không hiển thị gì (OL – open loop).
Nếu cả hai chiều đều dẫn hoặc đều không dẫn, diode đã hỏng.

📌 Lưu ý:

Với diode Schottky, điện áp rơi sẽ thấp hơn (0.2–0.4V)
Với diode xung hoặc zener, kết quả kiểm tra vẫn tương tự
Nếu bạn không chắc chân, hãy so sánh với một diode cùng mã còn tốt để đối chiếu

8. Bảng tra nhanh mã diode SMD phổ biến

Mã in trên thân	Tương đương	Loại diode	Ứng dụng
M7	1N4007	Diode chỉnh lưu	Mạch nguồn AC – DC
A7	SS14 hoặc 1N5819	Diode Schottky	Mạch sạc, cấp nguồn, chống ngược
B2	FR107 hoặc HER108	Diode xung	SMPS, mạch xung, điều khiển mô-tơ
Z6	1N4733 (Zener 5.1V)	Diode zener	Mạch ổn áp, bảo vệ quá áp
S1	1N4148	Diode switching	Mạch tín hiệu, logic, relay